FATMA ESMA UYGUN VE RÜMEYSA TERZİOĞLU – 11.10.2013

Bernard Lewis – Ortadoğu

Kitaptan seçtiğimiz bölümler hakkında yazdığımız makaleleri tartışmak üzere İstanbul’un Fatih ilçesinde buluştuk. Konu olarak Esma ‘’kültür’’, Rümeysa ise ‘’ekonomi’’ bölümünü seçmiş. Öncelikle Esma yazdığı makale örneğinin birini Rümeysa’ya verdi ardından paragraf paragraf okumaya başlandı. Her paragrafın sonunda yazılanlar tartışıldı. İkimizde Arap dili okuduğumuz için arap edebiyatı hakkında bolca konuştuk. Arapların sözlü geleneklerinden ve dilin resmi ve lehçe olmak üzere ikiye ayrılmasının zorluklarından bahsettik. Konuşma içerisinde ikimizinde Mısır’a farklı zamanlarda dil kursuna gittiğimizi öğrenince konu genel olarak Mısır kültürü ve yaşayış tarzına yöneldi. Daha sonra diğer arap ülkelerinin birbirlerinden farklarını ve birbirleriyle etkileşimlerini konuştuk. Bölgenin hem batı hemde doğu etkisinde kalmış olmasının kültür çeşitliliğini oluşturduğu sonucuna vardık.

Rümeysa’nın seçtiği bölüm ise Ortadoğu ekonomisi üstünden Mısır tekeline gidişti. Ortadoğu oluşturulan politik, elit ekonomi halkın fakirleşmesine ve insanların yaşadıkları ülke için umutlar beslemesine sebep oluyordu. Biz bu konuyu kendi gözlemlerimizle doğruladık. Aynı zamanda Mısır’ın tam bir çelişkiler ülkesi olduğu konusunda hem fikir sağladık. Bernard Lewis’in oryantalist bir bakış açısıyla anlattığı kitabını eleştirdik. Çünkü bize göre Ortadoğu Lewis’in anlattığından çok daha farklıydı. Geri kalmış değil geriye itilmiş bir bölgeydi. Öyle ki hiçbir Ortadoğu ülkesi ekonomik anlamda tam bağımsız değildir.1952 de tam bağımsızlığını ilan eden Mısır 21 yy da olmamıza rağmen belli bir zümrenin işgali altındadır. Ortadoğu karışık, çetrefilli bir o kadar da hararetli olmasına rağmen sizi içine alan ilginç bir çekiciliği vardır. Herkes o sokaklarda kendine dair bir şeyler bulur. Ekonomi bir dış insan gözüyle şöyle başlar; turist olarak oraya adım atarsınız ve micro ekonomik yapının ortağı olursunuz. Ülkede bulunduğuz sürece devam eder. Siz artık global ekonomimin bir parçasısınızdır. Küreselleşmenin Ortadoğu ülkelerindeki etkilerini ve sonuçlarını makalemden takip edebilirsiniz.

Çıkardığımız nihai sonuç oryantalist bakış açısıyla bölgeye bakmamamız. Ortadoğu Lewis’in anlattığından çok farklı… Son bir not: Lewis beni hayal kırıklına uğrattı kitabını basit buldum geçişleri yetersiz. Tercümanda da sorun olabilir ama bence bir oryantalist bakış açısı da bu kadar basit olmamalı mesela Modern Ortadoğu tarihi yazarı William L. Cleveland Alman bir Prof kendisi sırası ve oryantalist bakışı real buldum. (Rümeysa) Önerimiz Ortadoğu’yu bir de Arap ve Türk yazarların gözünden okumak. İlginize sunulur. Teşekkür ederiz.